Alimenty na dziecko – jak wyliczyć?

Rozwód lub separacja rodziców ogromny stres dla dziecka – niezależnie od wieku. W życiu młodej osoby dochodzi do zmiany dotychczasowego życia, a często również do pogorszenia się sytuacji materialnej. W takiej sytuacji alimenty na dziecko stają się niezbędnym elementem zapewniającym utrzymanie i odpowiednie warunki do rozwoju. Dowiedz się, jak wyliczyć alimenty na dziecko, jakie czynniki są brane pod uwagę przy ustalaniu ich wysokości oraz gdzie można uzyskać pomoc w tej sprawie? Niezależnie od tego, czy jesteś rodzicem starającym się o ustalenie wysokości alimentów, czy zobowiązanym do płacenia, poznaj praktyczną wiedzę i przydatne wskazówki!

Co to są alimenty i kiedy można je uzyskać?

Zacznijmy od definicji – czym właściwie są alimenty? Alimenty to świadczenia pieniężne lub rzeczowe, które przyznawane są osobie uprawnionej w celu zaspokojenia jej potrzeb. W polskim prawie podstawą dla alimentów są przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

W Polsce podstawą prawną alimentów są przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Artykuł 128 k.r.o. mówi, że obowiązek dostarczania środków na utrzymanie, a w miarę potrzeby także środków na wychowanie (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej (wstępnych, czyli ojca, matkę, dziadka, babcię, pradziadka itd.; zstępnych, czyli syna, córkę, wnuka, wnuczkę, prawnuka itd.) oraz rodzeństwo.

Najczęściej alimenty są przyznawane na rzecz dziecka, które znajduje się pod opieką jednego z rodziców lub opiekuna prawnego. Prawo polskie reguluje obowiązek alimentacyjny od momentu narodzin dziecka do czasu, gdy osiągnie pełnoletniość i jest w stanie utrzymać się samodzielnie lub dysponuje majątkiem, który pozwoli na pokrycie kosztów utrzymania.

Alimenty mają na celu zaspokojenie jego podstawowych potrzeb życiowych. Obejmują przede wszystkim koszty utrzymania, edukacji, leczenia oraz ogólnego rozwoju dziecka. Kwota alimentów jest ustalana indywidualnie i może być zmieniana w zależności od zmieniających się okoliczności życiowych rodziców oraz potrzeb dziecka.

Wniosek o alimenty należy złożyć w Sądzie Rejonowym do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich właściwego dla miejsca zamieszkania osoby, od której żądane są alimenty. Do wniosku należy dołączyć:

• skrócony akt urodzenia dziecka,
• odpis aktu małżeństwa lub ewentualnie odpis wyroku rozwodowego (lub) separacyjnego lub poprzedniego wyroku w sprawie o alimenty między stronami,
• oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania,
• dokumenty, paragony, faktury i inne, które uwiarygodnią wysokość miesięcznych kosztów utrzymania dziecka.

Alimenty są ustalane przez sąd, który decyduje o wysokości świadczeń alimentacyjnych. Osoba zobowiązana do płacenia alimentów może także dobrowolnie zdecydować się na płacenie, by wspierać finansowo dziecko lub inną osobę uprawnioną. Istotne jest, by dobrowolne świadczenie było udokumentowane, np. formie aktu notarialnego (umowy alimentacyjnej) – to pozwoli uniknąć ewentualnych problemów i roszczeń w przyszłości.

Sprawdź, co jest brane pod uwagę przy wyliczaniu alimentów!

Jak wyliczyć wysokość alimentów?

Podczas ustalania wysokości alimentów, sąd bierze pod uwagę 3 kluczowe kryteria, które wpływają na ostateczną kwotę świadczeń alimentacyjnych.

1. Dochody i możliwości zarobkowe zobowiązanego

W teorii wyższe dochody oznaczają wyższą kwotę alimentów. Warto wiedzieć jednak, że sąd bierze pod uwagę realne możliwości finansowe osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. Wynika to bezpośrednio z art. 135 k.r.o., który mówi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

• Usprawiedliwione potrzeby dziecka

Potrzeby dziecka to nie tylko koszty utrzymania i wyżywienie, ale też edukacja, zajęcia dodatkowe, ubrania, leki, ale też opał, rachunki, koszty rozrywki i wydatki na wypoczynek.

• Standard życia dziecka przed rozstaniem rodziców

Przy zasądzaniu alimentów sąd stara się, aby dziecko po rozstaniu rodziców mogło utrzymać standard życia zbliżony do dotychczasowego.

Warto wiedzieć, że zgodnie z art. 135 k.r.o. alimenty nie są tylko pieniędzmi. Według prawa wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie uprawnionego. Przykładowo, jeżeli to matka mieszka z dzieckiem, opiekuje się nim na co dzień i poprzez osobiste starania dba o wychowanie i bezpieczeństwo dziecka, sąd może zarządzić od ojca alimenty, których wysokość jest odpowiednio wyższa niż wydatki czynione przez matkę. W takim przypadku matka wypełnia swój obowiązek w większości przez osobiste starania.

Ustalanie wysokości alimentów jest więc skrupulatną analizą usprawiedliwionych potrzeb dziecka, realnego zaangażowania rodzica w opiekę dziecka oraz oceną możliwość majątkowych i zarobkowych zobowiązanego rodzica. 

Gdzie można uzyskać pomoc w wyliczeniu alimentów?

Alimenty są ważnym elementem zapewnienia dziecku stabilnych i bezpiecznych warunków do życia i rozwoju po rozstaniu rodziców. Ze względu na emocjonalną więź pomiędzy rodzicami proces zasądzania świadczeń może być niezwykle trudny i stresujący dla obu stron.

Wniosek o alimenty na dziecko najczęściej składa się w sądzie, który w toku postępowania decyduje o wysokości świadczeń alimentacyjnych. Wniosek powinien zawierać szczegółowe informacje dotyczące sytuacji majątkowej obu stron, czyli osoby ubiegającej się o alimenty oraz osoby zobowiązanej do ich płacenia. Osoba ubiegająca się o alimenty może jako dowody przedstawić paragony, faktury, zaświadczenia itp., które dokumentują wysokość ponoszonych wydatków. 

Aby uniknąć niepotrzebnego stresu i czasochłonnych formalności, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej. Doświadczony radca nie tylko udzieli porad dotyczących wyliczania i dochodzenia alimentów, ale także pomoże skompletować odpowiednią dokumentację i wypełnić niezbędne formalności. Prawnik może także reprezentować stronę w postępowaniu alimentacyjnym. Pomoc z zakresu prawa rodzinnego otrzymasz także kancelaria adwokacko-radcowska Suulegal Szpyrka-Urbański.

Pomocne mogą także okazać się kalkulatory alimentów dostępne w wielu serwisach online. Warto pamiętać, że taki wynik jest tylko i wyłącznie orientacyjny! Dostępne kalkulatory opierają się na danych statystycznych i podają średnie, które pozwalają na ogólne oszacowanie wysokości świadczenia.